Jak czytać siatki centylowe? Niby to takie proste. Wystarczy sprawdzić na siatce i już wiadomo czy dziecko dobrze rośnie i przybiera na wadze. Proste? Zobacz jak to zrobić.
Zanim wyjaśnię jak czyta się siatki centylowe, to proszę przygotuj sobie dwie rzeczy:
- Wybierz właściwą siatkę centylową. Więcej na ten temat przeczytasz w artykule – jak czytać siatki centylowe? Cz. 1
- Zapisz sobie wartość masy ciała i długości ciała Twojego dziecka. Na przykład: chłopiec: 8 miesięcy, 8,2 kg, 70 cm.
Instrukcja: jak czytać siatki centylowe?
- Na osi poziomej (na dole) zaznacz wiek dziecka, a na osi pionowej zaznacz długość ciała (wzrost)
- Poprowadź dwie proste linie (np. ołówkiem) tak, żeby się przecięły
W naszym przypadku okazuje się, że punkt przecięcia znajduje się nieco pod środkową, zieloną linią. Teraz prowadzimy krzywą w mniej więcej tej samej odległości od zielonej linii – aż do końca do prawej strony (jasny zielony kolor):
Wiemy teraz, że chłopiec znajduje się nieznacznie poniżej 50 centyla, jeżeli chodzi o wzrost.
Podobnie sprawdzimy siatkę dla masy ciała:
- Zaznacz wiek i masę ciała
- Sprawdź, który to centyl?
Jeżeli chodzi o masę ciała, chłopiec znajduje się nieco powyżej 15 centyla.
CO WYNIKA z tych informacji? Co to znaczy, że dziecko znajduje się np. na 15 centylu masy ciała?
Na pewno nie to, że jest za chude i trzeba je utuczyć.
Oznacza to, że biorąc pod uwagę ogół populacji dzieci w jego wieku, 15% dzieci jest od niego lżejszych a 85% cięższych.
Z pojedynczego pomiaru tak naprawdę niewiele wynika. A już na pewno nie ma sensu sprawdzać tylko masy ciała, bez odniesienia jej do wzrostu (i odwrotnie). Pamiętaj o tym.
Jeżeli zdarzy się, że dziecko gwałtownie “spada” z centyli lub nagle wyskakuje do góry lub znajduje się “poza siatką” tzn poniżej 3 lub powyżej 97 centyla, to prawdopodobnie lekarz pediatra zleci dodatkowe badania i przyjrzy się dziecku uważniej.
Mimo wszystko warto wiedzieć, że poniżej 3 centyla i powyżej 97 znajduje się nadal 3% zupełnie zdrowych dzieci.
Powtarzając za Carlosem Gonzalesem “Jak pediatra odróżni te 3% zdrowych dzieci, które znajdują się poniżej kreski, od dzieci, które mają niedowagę z powodu jakiejś choroby? Od tego właśnie są studia!”
Patrząc na siatki centylowe warto pamiętać o tym, że dają one orientacyjną informację.
Pozwalają na śledzenie procesu wzrastania dziecka. Nie są wzorcem po którym liniowo co do milimetra dziecko MUSI się wspinać. Normą mogą być odchylenia o całe pasmo, a nawet dwa. Oprócz siatki trzeba mieć na uwadze też np. czy maluch nie zwiększył swojej aktywności (np. nauczył się raczkować i teraz sprawdza wszystkie zakamarki w domu), czy nie ma jakiejś infekcji, rosnących zębów itd? Trzeba też patrzeć na całą historię dziecka, nie tylko na pomiar z jednego, danego dnia.
Na dodatek jednorazowy pomiar to zwykle za mało! Potrzebujemy informacji przynajmniej z kilku miesięcy, żeby sprawdzić jak te centyle się zmieniają.
Komentarze pod artykułem
[…] druga, czyli o tym JAK czytać siatki centylowe TUTAJ źródła z których korzystałam : […]
Jak mierzy się wzrost niemowlaka żeby nanieść go potem na siatkę?
W sensie – po fałdkach (tzn. centymetrem “na raty” – od zgięcia do zgięcia) czy po prostu na “wyciągniętym”/wyprostowanym ciałku (tak mierzy pediatra w trakcie wizyty kontrolnej ale wg tej metody mój syn potrafił się skurczyć pomiędzy wizytami)? Przy tych dwóch sposobach mierzenia, potrafią być różnice nawet kilku centymetrów.
powinno być miękkim centymetrem po zgięciach, ale to wprawiona pielęgniarka lub lekarz najlepiej ..
[…] https://malgorzatajackowska.com/2015/05/08/jak-czytac-siatki-centylowe-cz-2-instrukcja/ […]
Witam, a co z siatkami BMI dla dzieci, czy są wiarygodne? Bo moja córka ma 15 miesięcy i waży 8.39 kg (75c), mierzy 79 cm (10-25c), a bmi wychodzi 13,44 (<5c) i lekarz stwierdził niedowagę. Badania w normie tylko jest podejrzenie alergii, gdyż ma suche miejsca na rączkach i czasami na twarzy i nadal ciemieniuchę. Dodam, że nadal jest karmiona piersią i zalecenie od lekarza brzmi abyśmy oby dwie odstawiły mleko krowie i mam jej podawać mleko modyfikowane dodatkowo aby przytyła. Co Pani sądzi o tych zaleceniach?