Jak gotować dla niemowlaka (i dla siebie jednocześnie)?

Jak gotować dla niemowlaka, żeby nie stać przy kuchni godzinami? I jeszcze przy okazji, może da się ugotować posiłek i dla siebie i dla niemowlaka jednocześnie? Jestem przekonana, że to możliwe. A nawet namawiam na to, żeby gotować dla niemowlaka przy okazji gotowania dla siebie (a nie odwrotnie).

Tak naprawdę moim zdaniem lepiej myśleć nie o tym jak gotować dla niemowlaka, ale raczej o tym jak gotować dla siebie, żeby móc podzielić się swoim posiłkiem z dzieckiem.

To bardzo ułatwia codzienną posiłkową logistykę i dbanie nie tylko o dobre żywienie dziecka, ale również o swoje posiłki (bo przecież to Ty musisz mieć siłę na codziennie rodzicielskie wyzwania). Na dodatek, przecież rozszerzanie diety ma na celu (między innymi) włączenie niemowlaka w posiłki reszty rodziny. A skoro tak, to dlaczego nie zacząć od samego początku podawać dziecku posiłków podobnych do tych, które jedzą rodzice?

Zacznijmy od tego czy niemowlak w ogóle może jeść posiłki z rodzinnego stołu?

Może, a nawet powinien. Dzięki temu ma okazję próbować smaków rodzinnej kuchni. I dzięki temu łatwiej zacząć jeść posiłki wspólnie, a wspólne rodzinne posiłki mają szereg korzyści dla budowania dobrych nawyków żywieniowych i relacji między dziećmi i rodzicami. Wspólne posiłki zdejmują też dużo presji z dziecka, nikt nad nim nie stoi pilnując ile zjadło, każdy zajmuje się swoim talerzem. Na dodatek dziecko może obserwować jak jedzą jego rodzice i rodzeństwo.

Warunek dzielenia się z niemowlakiem posiłkami z rodzinnego stołu jest taki, że kuchnia rodzinna jest generalnie rzecz biorąc “zdrowa”.

Co to znaczy, że kuchnia rodzinna jest zdrowa? Że nie opieracie jej na codziennym jedzeniu z fastfoodu, że jadacie produkty z różnych grup (warzywa, owoce, produkty zbożowe, chude białko np. mięso, ryby, jaja, naturalne produkty mleczne, nasiona roślin strączkowych, oleje roślinne, nasiona i orzechy) i unikacie nadmiaru soli i cukru oraz wysoko przetworzonej żywności.

Są produkty, których niemowlętom lepiej nie podawać, ale lista produktów, które można podać dziecku w trakcie rozszerzania diety jest naprawdę BARDZO DŁUGA!

Czego unikać w posiłkach niemowlaka?

Soli, kostek rosołowych, przypraw typu „maggi”
Cukru i innych słodzideł (miodu, ksylitolu, syropów)
Grzybów leśnych (hodowlane są okej!)
Surowych lub niedogotowanych: mięsa, jajek, ryb
Niepasteryzowanego mleka i produktów mlecznych z niepasteryzowanego mleka (np. serów) – chyba że poddasz je obróbce termicznej
Orzechów i nasion w całości (zmielone lub w formie masła wręcz polecam)
Napoju ryżowego

A co można podawać niemowlakowi do jedzenia?

Zobacz artykuł co można podać niemowlakowi do jedzenia.

Zobacz nagranie #kwadranszjackowska Co można, a czego lepiej nie podawać niemowlakowi?

Jakie posiłki można zaproponować niemowlakowi?

Kiedy zaczynacie rozszerzanie diety, dziecko powinno dostawać pojedyncze produkty lub mało złożone dania (np. 2-3 składnikowe). To dobra wskazówka na pierwsze kilka dni lub najwyżej tygodni rozszerzania diety. Dzięki temu brzuch dziecka ma czas przyzwyczaić się do trawienia nowych pokarmów, a dziecko ma okazję uczyć się jak w ogóle je się z łyżeczki albo własnoręcznie (w końcu do tej pory nie miało okazji tego robić).

Kiedy w jadłospisie Twojego dziecka będzie już chociaż kilka produktów i będziesz widzieć, że dobrze je toleruje (nie ma dolegliwości ze strony układu pokarmowego czy reakcji alergicznych), to możesz coraz odważniej wprowadzać nowe składniki i proponować dziecku bardziej złożone dania.

Jakie to mogą być posiłki? Na przykład:

Makaron z prostym sosem pomidorowym (do którego można dodać np. mięso, rybę, naturalne tofu albo soczewicę)
Duszone mięso z odrobiną przypraw (np. oregano albo majerankiem) + ziemniaki lub kasza + gotowane warzywa (lub warzywa uduszone razem z mięsem)
Owsianka na wodzie z gniecionym bananem i mielonymi migdałami lub masłem orzechowym
Jogurt naturalny z dodatkiem owoców i zmielonych płatków zbożowych (np. owsianych i żytnich)
Ryż z duszonymi warzywami i domowy hummus
Klopsiki z warzywami w sosie pomidorowym podane z kaszą jęczmienną
Makaron z jednym z czterech prostych sosów
Pierś z indyka z w sosie śmietanowym z dodatkiem kaszy lub ryżu i gotowanymi warzywami
Warzywne leczo (można podać z makaronem, ziemniakiem, kawałkiem chleba)

Wszystkie te posiłki, które wymieniłam powyżej możesz podać niemowlakowi do samodzielnego jedzenia, lub rozdrobnić np. siekając drobno lub zgniatając widelcem i podać dziecku łyżeczką lub widelczykiem.

Jest kilka podstawowych zasad, które ułatwią Ci gotowanie dla niemowlaka i dla siebie jednocześnie. Najważniejsze wskazówki zebrałam poniżej:

Nie dosalaj i nie słódź posiłków w trakcie gotowania. Odłóż część posiłku dla dziecka przed dodaniem soli albo cukru (i pozostałych zabronionych w diecie niemowlaka składników).
Szykuj kilkuskładnikowe bazy posiłków (np. zupy, sosy, duszone mięso z warzywami, pieczoną rybę) – dzięki temu podstawową wersję posiłku możesz podać niemowlakowi albo małemu dziecku, a do swojej dorzucić dodatkowe składniki (takie, które mają więcej soli, cukier, są bardziej pikantne lub twarde i dlatego lepiej ich nie podawać niemowlakowi) np.: oliwki, suszone pomidory, sos sojowy, prażone nasiona lub orzechy, ser feta, trochę pleśniowego sera, papryczkę chili itd. Do swojego posiłku możesz też dodać miskę mieszanki sałat z sosem winegret, surowe lub kiszone warzywa (np. rzodkiewki, seler naciowy, marchewkę, ogórki zielone, kiszone, kapustę kiszoną), dzięki temu dostarczysz sobie więcej błonnika, witamin, przeciwutleniaczy i kwasu foliowego oraz zaspokoisz głód na dłużej.
Jeśli przygotowanie dania wymaga podsmażenia składników (np. czosnku i cebuli), to gotując dla siebie i niemowlaka zamiast podsmażać podduś te składniki. Dodaj na patelnię oliwę, posiekany czosnek i cebulę i trochę wody, a następnie duś aż woda odparuje a składniki zmiękną. Podobnie możesz poddusić mięso (np. kawałki kurczaka, mięso mielone), rybę albo inne warzywa (np. mieszankę mrożonych warzyw na patelnię). Do duszenia możesz użyć wody, domowego bulionu bez soli albo przecieru pomidorowego.
Dania, które wymagają smażenia na dużej ilości tłuszczu mogą być ciężkostrawne dla niedojrzałego układu pokarmowego niemowlaka, dlatego smażenie nie jest najlepszym wyborem w trakcie przygotowywania posiłków, które będzie jeść niemowlak (chociaż możesz później korzystać również ze smażenia, jeśli smażysz bez tłuszczu albo bardzo rzadko – posłuchaj więcej o smażeniu posiłków dla dzieci). Lepiej przygotowywać posiłki gotując, dusząc albo piekąc.
Możesz korzystać z gotowców i ułatwiaczy! Np. mrożonych warzyw (jedno i wieloskładnikowych), nasion roślin strączkowych w puszce (wypłucz je na sitku z zalewy), paczkowanych sałat (np. do przygotowania pesto z rukoli), naturalnych przetworów mlecznych (np. bieluch, serki śmietankowe), maseł orzechowych, płatków zbożowych, mieszanek orzechów, nasion (trzeba je zmielić dla niemowlaka).
Jeśli w składzie jakiegoś produktu jest sól, to użyj go jako niewielkiego dodatku (np. passata pomidorowa, serek śmietankowy do kanapek, mozzarella, sklepowy hummus). Dziecko zapewne zje tylko odrobinę. A jeśli zjada już większą porcję (np. pół opakowania hummusu z biedronki), to lepiej zrobić go w domu, nie dodając soli.
Pamiętaj, że posiłki dla niemowlaka powinny być gęste odżywczo, to znaczy powinny dostarczać dużo energii i składników odżywczych nawet w niewielkiej porcji. A więc zadbaj o to, żeby w posiłkach pojawiły się nie tylko warzywa i owoce, ale też produkty zbożowe (np. makaron, kasza, ryż), dodatek tłuszczów (kilka kropli oliwy lub oleju roślinnego albo odrobina masła), i źródło białka np. mięso, nasiona roślin strączkowych, ryba, produkty mleczne albo jajka. Łatwiej skomponować taki posiłek dla dziecka, jeśli w twoich posiłkach pojawiają się produkty z różnych grup i jeśli masz te produkty w domu!
Posłuchaj więcej o gęstości odżywczej w trakcie rozszerzania diety.
Jeśli masz w domu zapas różnych posiłków dla niemowląt (kaszek, słoiczków itd.) możesz wykorzystywać je jako składniki dań. Np. ugotować makaron lub kaszę i podać je dziecku z zupką warzywną ze słoiczka, a swoją porcję zjeść z warzywami z patelni i serem feta, posypane nasionami dyni lub słonecznika. Albo dodać owoce ze słoiczka do jogurtu naturalnego i podać dziecku jako przekąskę, a do swojej porcji dorzucić garść mieszanki studenckiej i płatki owsiane.

Jeśli potrzebujesz wskazówek jak zadbać o swoje jedzenie na co dzień, nawet z dzieckiem wiszącym u piersi, u nogawki albo pod pachą, zobacz artykuł „6 wskazówek dla mam małych dzieci – jak jeść (chociaż trochę) lepiej”. W tym artykule znajdziesz też podpowiedzi jak planować zakupy, żeby chociaż trochę poprawić swoją dietę na co dzień. To też pomoże w podzieleniu się swoimi posiłkami z dzieckiem.

A może masz jakieś swoje pomysły na gotowanie dla siebie i dziecka jednocześnie? Co się sprawdza w Waszej kuchni? A może uznajesz, że przez jakiś czas będziesz jeść “dziecięce” posiłki?

Daj znać w komentarzu!